Բայի եղանակը
1. Արտագրե՛լ նախադասությունները՝ փակագծերում տրված
բայերը անհրաժեշտ քերականական ձևերով գրելով համապատասխան տեղերում։
1. Մայր մտնող արևի ճառագայթները ոսկևորել էր ամեն ինչ, և մի կախարդող
տեսարան ստեղծել, որով հիացրել էր հյուրանոցի պատշգամբները ելած զբոսաշրջիկները։
(հիանալ, ոսկևորել, ստեղծել)
2. Արդեն բացվել էին պարտեզի ծաղիկները, և հեռվից նայելիս թվում էր, թե մի նախշուն
գորգ ծածկել էր պատշգամբի առջև փռված այդ հողակտորը։ (թվալ, ծածկել, բացել)
3. Ցանկապատի հետևում …. մի տուն. նրա բակում արևածաղիկներ ….,
որոնք, իրենց գեղեցիկ գլուխները բարձր պահած, կարծես …. անցորդներին։
(ժպտալ, երևալ, աճել)
4. Մենք մեքենայի միջից անշարժ նայեցինք ճամփեզրի մոտակա սյունին նստած
արագիլին, մինչև որ նա տեղից պոկվեց և թևերը ծանր-ծանր թափահարելով՝ թռավ դեպի
մոտակա ճահիճները։ (թռչել, պոկել, նայել)
5. Առաջարկը միաձայն ընդունեցին, և հաջորդ օրվանից բոլորը սկսեցին աշխատանքի գալ
մեկ ժամ շուտ, որպեսզի կարողանան ժամանակին ավարտել պատվերի կատարումը։
(սկսել, ընդունել, կարողանալ)
6. Ընթացող գնացքի լուսամուտից երևացին մոտակա բնակավայրերի լույսերը,
որոնք մի պահ անհետացան թանձրացող խավարում, ապա անհետացան ։
(երևալ, անհետանալ, առկայծել)
7. Հանգստյան տան բակում մարդիկ զբոսնում էին, , երեխաները, ճոճանակների վրա
նստած, օրորվում էին, իսկ մեղմ քամին բերում էր մոտակա սարերի զովությունը։
(օրորել, զբոնել, բերել)
8. Վարպետը վերցնելով հաստոցը, անջատում էր որ պատրաստած դետալը և համեմատում էր գծագրի
հետ՝ երբեմն ինչ-որ չափումներ անելով։ (վերցնել, անջատել, համեմատել)
9. Դաշնակահարի մատները սահում էին ստեղների վրայով, և դահլիճը ողողվել էր
հոգեպարար մի երաժշտությամբ, որն ալեկոծել էր ունկնդիրների հոգիները։
(ալեկոծել, ողողել, սահել)
10. Ճամփեզրի խոտերի միջից հանկարծ մի աղվես հայտնվեց, որն անցավ ճանապարհի
մյուս կողմն ու անհետացավ թփուտներում։ (անցնել, անհետանալ, հայտնվել)
2. Դո՛ւրս գրել դիմավոր բայերը և որոշե՛լ եղանակը,
ժամանակաձևը, թիվը, դեմքը, սեռը, կազմությունը և խոնարհումը։
Լուսամփոփը հանկարծ շողաց,
Եվ ես հանկարծ քեզ հիշեցի,
Ծառը խշշաց, ճյուղը դողաց,
Եվ ես հանկարծ քեզ հիշեցի,
Առուն փախավ խոխոջալով,
Եվ ես հանկարծ քեզ հիշեցի,
Ծածկվեց լուսնյակն ամպի շալով,
Եվ ես հանկարծ քեզ հիշեցի։
Դու ինչո՞ւ ես լցվել այդպես
Աշխարհով մեկ,
Դու ինչո՞ւ ես այդպես անհուն
Ու անեզերք։
հիշեցի եղանակ սահմանական, ժամանակ ներկա, թիվը եզակի, դեմքը առաջին, սեռը առաջին, կազմությունը պարզ, խոնարհում ե:
խշշաց եղանակը սահմանական, ժամանակ ներկա, թիվ եզակի երրորդ, դեմք երրորդ, սեռ երկրորդ, կազմությունը պարզ, խոնարհումը ա:
դողաց եղանակը սահմանական, ժամանակ ներկա, թիվ եզակի երրորդ, դեմք երրորդ, սեռ երկրորդ, կազմությունը պարզ, խոնարհումը ա:
փախավ եղանակը սահմանական, ժամանակ ներկա, թիվ եզակի երրորդ, դեմք երրորդ, սեռ երրորդ, կազմությունը ածանցավոր, սոսկածանցավոր, խոնարհումը ե:
Դո՛ւրս գրել ժխտական խոնարհումով բայերը և որոշե՛լ
եղանակը, ժամանակաձևը, թիվը, դեմքը, սեռը, կազմությունը և խոնարհումը։
Ո՛չ, ես չե՜մ կորչի, ես ետ կդառնամ
Իմ ոսկեհատիկ երգերի հետքով…
Դեռ չեմ հագեցել քեզ նայելուց,
Քո հրաշք լեռան, գույնին գրին….
Դեռ չեմ հասցրել բերկրել ներքուստ
Քո ազատությամբ շփոթեցնող….
Ես քայլում եմ քո հետքերով ու խորհում,
Որ քեզ նման էլ չեմ լինի իմ օրում,
Չի ղողանջի զանգակ ծաղիկն ինձ համար,
Ինձ չեն գերի թիթեռնիկներն անհամար։
Դեղին տերևն ընկավ քարին,
Ոչ մի շշուկ չլսվեց….
Աչքդ պահի՛ր, աշխա՛րհ, խղճիդ վրա,
Որ չփակվի հանկարծ աչքը նրա,
Որ չքնի հանկարծ, քնով չանցնի…
չեմ կորչի – սահմանական եղանակ, ապառնի ժամանակ, առաջին դեմք, եզակի թիվ, ե խոնարհում, սոսկածանց
չեմ հագեցել – սահմանական եղանակ, վաղակատար ներկա, առաջին դեմք, եզակի թիվ, ա խոնարհում, չգիտեմ
չեմ հասցրել – Սահմանական եղանակ, վաղակատար ներկա, առաջին դեմք, եզակի թիվ, ե խոնարհում, չգիտեմ
չեմ լինի – ենթադրական եղանակ, ապառնի ժամանակ, առաջին դեմք, եզակի թիվ, ե խոնարհում, պարզ
չի ղողանջի – ենթադրական եղանակ, ապառնի ժամանակ, երրորդ դեմք, եզակի թիվ, ե խոնարհում, պարզ
չեն գերի – ենթադրական եղանակ, ապառնի ժամանակ, երրորդ դեմք, հոգնակի թիվ, ե խոնարհում, պարզ
չլսվեց – սահմանական եղանակ, անցյալ կատարյալ, երրորդ դեմք, եզակի թիվ, ե խոնարհում, կրավորական ածանց
չփակվի – ըղձական եղանակ, ապառնի ժամանակ, երրորդ դեմք, եզակի թիվ, ե խոնարհում, կրավորական ածանց
չքնի – ըղձական եղանակ, ապառնի ժամանակ, երրորդ դեմք, եզակի թիվ, ե խոնարհում, պարզ
չանցնի – ըղձական եղանակ, ապառնի ժամանակ, երրորդ դեմք, եզակի թիվ, ե խոնարհում, պարզ
- Դո՛ւրս գրել անկանոն և պակասավոր բայերը։
Կամաց-կամաց արդեն խելքի ես գալիս,
Գիտես արդեն խոսքեր կտրել ու կապել.
Թոթով-թոթով բառերն իրար ես տալիս,
Գիտես արդեն խորամանկել ու խաբել։
Մորդ կամքը դարձրել ես խաղալիք,
Արդեն որքան սուտ արտասուք ես թափել,
Ձեռքդ առած տկար թելերն իմ հոգու՝
Գիտես արդեն խորամանկել ու խաբել։
Խակ մտքերի դեռ անհաստատ նժարով
Լավն ու վատը գիտես կշռել ու չափել,
Շուտ ես գտել ծուռ շավիղներն աշխարհի,
Գիտես արդեն խորամանկել ու խաբել։
չեմ կորչի – սահմանական եղանակ, ապառնի ժամանակ, առաջին դեմք, եզակի թիվ, ե խոնարհում, սոսկածանց
չեմ հագեցել – սահմանական եղանակ, վաղակատար ներկա, առաջին դեմք, եզակի թիվ, ա խոնարհում, չգիտեմ
չեմ հասցրել – Սահմանական եղանակ, վաղակատար ներկա, առաջին դեմք, եզակի թիվ, ե խոնարհում, չգիտեմ
չեմ լինի – ենթադրական եղանակ, ապառնի ժամանակ, առաջին դեմք, եզակի թիվ, ե խոնարհում, պարզ
չի ղողանջի – ենթադրական եղանակ, ապառնի ժամանակ, երրորդ դեմք, եզակի թիվ, ե խոնարհում, պարզ
չեն գերի – ենթադրական եղանակ, ապառնի ժամանակ, երրորդ դեմք, հոգնակի թիվ, ե խոնարհում, պարզ
չլսվեց – սահմանական եղանակ, անցյալ կատարյալ, երրորդ դեմք, եզակի թիվ, ե խոնարհում, կրավորական ածանց
չփակվի – ըղձական եղանակ, ապառնի ժամանակ, երրորդ դեմք, եզակի թիվ, ե խոնարհում, կրավորական ածանց
չքնի – ըղձական եղանակ, ապառնի ժամանակ, երրորդ դեմք, եզակի թիվ, ե խոնարհում, պարզ
չանցնի – ըղձական եղանակ, ապառնի ժամանակ, երրորդ դեմք, եզակի թիվ, ե խոնարհում, պարզ
- Յուրաքանչյուր շարքում գտնե՛լ անկանոն բայը։
1. արարել, ելնել, ծալել, մտածել
2. խոսել, ասել, գրել, նկարել
3. դիտել, նայել, նշմարել, տեսնել
4. ուտել, հյուսել, տնտեսել, սպասել
5. շրջել, թվարկել, լինել, որոշել
6. գնալ, խաղալ, կարդալ, գալ
7. հիշել, թողնել, նշել, հնչել
8. թեթևանալ, զովանալ, դառնալ, վարպետանալ
9. թերանալ, լալ, ջանալ, ցանկանալ
10. սկսել, հյուսել, առնել, փորել